Aslında bu kayalıklar halen aktif. Yaklaşık 251 milyon yıldır denize doğru akıyor diyebiliriz. Güzelcehisar bazalt kayalıkları coğrafi koşullardan dolayı denize doğru kaymalar oluşturmaktadır.Bu yüzden de ortaya harika görüntü oluşturmaktadır.Sanki dilim dilim cetvelle doğranmış bloklardan oluşur.Tersiyer veya Üçüncü Zaman olan ; günümüzden 65 milyon ila 2.588 milyon öncesi dayanan
bu kayalıklar , volkanik patlamalarla magmadan yeryüzüne çıkmış demir ve magnezyum yönünden zengin, prizma şeklinde bir lav kayaçıdır.
Volkan var, lav var ; peki bu volkan nerede ?
Bununla ilgili herhangi akademik çalışma bulamadım. Fakat Google haritasını incelerseniz, Küre dağları tıpkı bir volkanın ağzına benzer. Bartın'ın doğusunda yer alan Arıt Köyü tam bu çukurun içinde yer almaktadır. Ayrıca yine Bartın‘ın hemen tepesinde kalan Gürpınar ile Kışlaköy arası yine volkana benzeyen çukurluktadır. Ve bakıldığında tepeler tıpkı dalga gibi denize doğru akıyormuş gibi görünür.
milyonlarca yıl önce bu kayalar lav şeklinde denize doğru aktığı bir gerçek var.
Yerkürede bol miktarda bulunan bazalt taşı , Dünya'da Güney ve Kuzey Amerika’da, Hindistan’da, Afrika’da, Birleşik Krallık, Almanya ve İrlanda’da bulunur. Ülkemizde Siverek, Tokat,Kastamonu, Sinop ve Boyabat’ta görülüyor.
Bazalt taşının en önemli özelliği volkanik bir kayaç yapısına sahip olmasıdır. Yanardağların püskürmesi ile ortaya çıkan bu taş türü birçok volkanik taşa göre daha sert bir yapıya sahiptir. Oldukça dayanıklı bir yapısı vardır, bundan dolayı kullanıldığı alanlarda uzun ömürlü bir kullanım imkanı sağlar.
Bazalt taşı,yüksek basınçlara dayanıklı olduğundan ince işçilik içinde oldukça uygun bir yapıya sahiptir. Kaldırımlar, yollar, bahçe duvarları, dekoratif uygulamalar, kaplamalar, köprüler, demir yolları, yapı malzemeleri ve mıcır olarak kullanılıyor. Hatta heykel yapımında da kullanılıyor. Bu yüzden de ekonomik değeri bulunuyor. Aslında bu durum Güzelcehisar gibi koruma altına alınan alanlar için kaçak ticaretin de yapılabileceği tehlikesini doğuruyor.
Araştırmalarıma göre bazalt taşlar oldukça dayanıklı ve sağlığa faydalı bir şekilde ferahlık verdiğinden bir çok kale , sur, yapı, kilise, cami, taş köprü yapımında da kulanmış.
Güzelcehisar altın kuma sahip plajlarımızdan biridir ama maalesef ulaşımı oldukça çetrefillidir. Bartın - İnkumu güzergahında, ( İnkumu’na inmeden ) Güzelcehisar yol ayrımından yaklaşık 8 Km. Saltukova - Mugada yolundan 12 Km. uzaklıktadır.