Z HABER köşe yazarı İbrahim Kekeç’in Ferdi Tayfur’un ölümünün ardından “Almanya Treni” türküsüne atfen yazdığı yazı dikkat çekti.
Kekeç’in köşe yazısının bir bölümü şu şekilde:
“Masmavi lekesiz gökyüzündeki göz kamaştırıcı güneşin termometre derecelerini zirveye yaklaştırdığı günlerdeyiz.
Demek oluyor ki artık yaz gelmiş, ülkemizde tatil ve turizm sezonu başlamıştır.
Onun da ötesinde, Almanya’da yaşayan Zonguldaklı(eski 67) gurbetçilerimizin, hasretiyle yanıp tutuştukları memleketlerine kavuşmak için artık yola revan olma vaktidir.
Almanya’daki gurbetçilerimiz deyince tarih sayfaları bizi yarım asır evveline sürüklüyor.
Zonguldaklı hemşehrilerimizin Almanya yolculuğunun hikayesi, Türkiye ile Almanya arasında 30 Ekim 1961 tarihinde imzalanan işgücü anlaşmasına dayanıyor.
Toplam 12 maddeden ibaret “Türk İşçilerinin Almanya'da İşe Yerleştirilmelerine Dair Anlaşma”, Almanya’nın Kuzey Ren-Vestfalya (Nordrhein-Westfalen-NRW) eyaletindeki Bad Godesberg şehrinde imzalanmıştı.(1)
İkinci Dünya Savaşı sonrası hızla endüstrileşme sürecine giren Almanya, ihtiyaç duyduğu iş gücünü öz kaynaklarıyla karşılayamaz hale gelmiş, Türkiye’den işçi talebinde bulunmuştu.
İki ülke arasında imzalanan anlaşma kapsamında, bilhassa Ruhr havzasında madencilik ve makine sanayi alanlarında işgücü temin edilecekti.
Zonguldak ve çevresi ise hem maden kömürü havzası hem de sanayi bölgesiydi.
Almanya’nın aradığı nitelikli işçiler bu topraklardaydı. Başka bir ifadeyle de Uzun Mehmet’in torunu Zonguldaklılar Almanya için biçilmiş kaftandı.
Nitekim öyle de oldu.
Ekseriyeti, yaşadıkları ekonomik zorlukların üstesinden gelebilmek ve daha iyi şartlarda hayatını sürdürebilmek adına yöre insanı kafileler halinde Almanya’ya göç ettiler.
Ayrılık acısı yüklü bulutlar altında İstanbul’dan trenle umuda yol aldılar. Almanya’ya vardıklarında Alman Hükümeti tarafından çiçeklerle karşılındılar.(2)
Gidenler, daha sonra yakınlarını da götürdüler.
Büyük umutlarla köylerinden kasabalardan kopup gittikleri, dillerini ve kültürlerini bilmedikleri uzak diyarlarda türlü zorluklar yaşadılar.
Ferdi Baba’nın (Tayfur) “Almanya Treni” ve Köln Bülbülü Yüksel Özkasap'ın “Almanya’ya Mecbur Ettin”gibi efsaneleşmiş gurbet şarkıları, o dönemin hâletiruhiyesinin notalardaki iz düşümüydü.(3)
Zaman ilerledikçe şartlar onları, acı vatan dedikleri Almanya’ya uyum sağlamaya mecbur bıraktı.
Bir yandan Almanya’da tutunurken, diğer yandan da memleketlerini ihmal etmediler. Doğup büyüdükleri köyleri kasabalara yardım ve yatırım yapmanın gayreti içinde oldular.
Belde ve belediyelerin imarı için araç temin ettiler. DOKAP, ÇAYTAŞ ve DEVREKTAŞ gibi yatırımlarla yöre insanını iş ve aş sahibi yaptılar.
Misafir işçi statüsü ile Almanya’ya giden Türk vatandaşları, zaman geçtikçe misafir işçi konumundan çıkarak bu ülkeye yerleştiler.
İlk giden gruplar mavi yakalı işçilerden oluşurken, onların yerini eğitimli ve farklı sektörlerde kendisine alan açmış beyaz yakalı meslek grupları ve girişimci ikinci ve üçüncü kuşak almıştır.
Almanya’da yaklaşık 3 milyon civarında Türk yaşıyor.(4)
Avrupa Zonguldaklılar Derneği Başkanı Mehmet Karakulak’ın beyanatına göre; Almanya’da yaklaşık 500 bin Zonguldaklı bulunuyor. Bunların kahir ekseriyeti de Kuzey Ren-Vestfalya (NRW) eyaleti ve onun Ruhr bölgesinde yaşıyor.(5)
Türkiye-Almanya arasındaki yolculuklar Sirkeci’den trenle başladı, Yeşilköy (Atatürk) Havalimanı’ndan uçakla devam etti. Daha sonra karayoluna geçildi.
1990’ların başında Balkan ülkelerindeki rejim değişikliği ve iç karışıklar karayolu seyahatini sekteye uğrattı. İtalya üzerinden deniz yoluyla gelmeyi tercih edenler oldu.
İki ülke arasındaki karayolu rotasındaki iyileşmelerin yanı sıra Saltukova’daki Zonguldak-Çaycuma Havaalanının uluslararası uçuşlara açılması tam anlamıyla gurbetçilerimize yaradı.
Zonguldak-Çaycuma Havaalanından Almanya’da Köln, Munster, Dortmund ve Düseldorf’a karşılıklı uçuşlar yapılmaktadır.
Bir vilayetten Almanya’nın NRW eyaletinin 4 şehrine direk uçuşların olması Zonguldaklıların Almanya’ya olan kuvvetli bağlarının en önemli göstergesidir.”
İBRAHİM KEKEÇ’İN KÖŞE YAZISINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN.
