Amelebirliği Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada 2022-2023 yıllarında üyelere yapılan yardımlar kalem kalem sıralanırken üyelerden alınan aidatın artmasının oransal olarak maaş artışı ile bağlantılı olduğu belirtildi.
Amelebirliği Başkanı Şenol Yücel’in konu ile ilgili yaptığı açıklama şu şekilde:
Çalışma ve sosyal güvenlik bakanı Sayın Vedat Işıkhan’ın 19.09.2023 tarihinde kurumumuzu ziyareti sonrası, yerel basında çıkan haberlerde sandığımızın maden işçilerine karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmediği iddiaları yer almıştır. Sandığımız ile ilgili asılsız ve gerçeğe uymayan bilgi kirliliğinin giderilmesi adına basın açıklamasını bilgilerinize sunuyoruz.
Bilindiği üzere, Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığımız, 10/9/1337 tarihli ve 151 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine istinaden, üyelerine ekonomik ve sosyal yardımlar sağlamak üzere kurulmuş, idari ve mali bakımdan özerk, tüzel kişiliği haiz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı bir kuruluştur.
Sandığımız gelirleri arasında sayılan üye aidatı ile ilgili basında yer alan aidat kesintisinin daha önce üyenin bir günlük yevmiyesi üzerinden yapıldığı iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Sandığımızın kuruluşunun hukuki dayanağı olan 10/9/1337 tarihli ve 151 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde belirtildiği üzere üye aidatının üyenin aylık genel ücreti yani aylık brüt ücreti üzerinden kesinti yapılacağı şeklinde hüküm altına alınmıştır. Buradan da anlaşılacağı üzere 22 Temmuz 1923 yılında kurulan sandığın, kuruluş tarihinden bugüne kadar hiçbir değişikliğe uğramadan ilgili mevzuat çerçevesinde üyenin brüt ücreti üzerinden kesinti yapıldığı anlaşılmaktadır. Eğer aidat kesintisi üyenin bir günlük yevmiyesi üzerinden yapılmış olsaydı bu kesintinin brüt ücret üzerinden yapılan kesinti tutarından daha fazla olacağının bilinmesi gerekmektedir.
Üyelerimizin aylık brüt ücretlerinin %3’lük kısmı kadar sandığımıza aktarılan miktarının %2’lik kısmı, üyenin aylık brüt ücretinden iaşe, taşıt, giyim vs. sosyal yardımlar düşüldükten sonraki tutarı ile %1’lik kısmı ise devlet katkısı olarak TTK tarafından aktarılan tutardan oluşmaktadır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı onaylı Sandık 2022 yılı bilançosunda, bir üye için ortalama aidat günlük 8,75 ₺’ye denk gelmektedir. 2023 yılı ilk 8 aylık dönemin de ise %2‘lik kısıma denk gelen ortalama aidat 19,78 ₺ olarak hesaplanmıştır. İlgili haberde bahsedilen günlük aidatın ortalama aidat olmadığı ve ayrıca bu bedele içinde devlet katkısı olan %1’lik kısmın dâhil edildiği anlaşılmaktadır.
Amelebirliğinin yönetim yapısına bakıldığında; devlet (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı), İşçi (TTK çalışan işçiler) ve işverenden (TTK) oluşan 3’lü sac ayağı şeklinde tanımlanabilir. Sandığımızın tüm faaliyetleri bakanlığımız denetim ve kontrolü altında olmak üzere Merkez Yönetim Kurulunun almış olduğu kararlar doğrultusunda yürütülmektedir. Üyelerine sosyal ve ekonomik yardımlar sağlamak üzere faaliyetlerini sürdüren Amelebirliği, yapmış olduğu yardımların artırılması ve çeşitlendirilmesi için çalışmalarını sürdürmektedir.
Bu doğrultuda son yıllarda işçi üyelerimizin ücretlerindeki artışlarla paralel artan üye aidatının karşılığı olarak gösterilen son yardım rakamı konusunda 2022 yılı sonu itibariyle yönetmelik değişikliğine gidilmiş, son yardım gösterge rakamı artırılmıştır. 2023 yılı içinde de gösterge rakamının tekrar artırılması için yapılan çalışmalar tamamlanmış olup hazırlanan yönetmelik değişikliği Bakan oluruna sunulacaktır.
Sandığımız, üyelerine, çalışma hayatları sonunda birikim yapmaları hedefinin yanında aynı zamanda “yardımlaşma” faaliyetini de öncelemektedir. Örnek vermek gerekirse, 2023 yılı ilk 8 ayında, sandığın nakit kaynaklarından ödünç para yardımında kullanılan 79.000.000,00 ₺‘lik miktar 3639 üyemize ödünç para yardımı olarak dağıtılmıştır. Bu rakam vadeli mevduatlarda değerlendirilmiş olsa yıllık yaklaşık 30.000.000,00 ₺ gelir elde edilebilecekti. Ödünç para yardımında kullanıldığından dolayı 8.700.000,00 ₺ gider karşılığı gösterilmek üzere gelir elde edilmiştir. Sandığın yardımlaşma faaliyetleri kapsamında tüm üyelere sağlanan evlilik yardımı, doğum yardımı, cenaze defin yardımı, eğitim yardımı, iş kazaları yardımı vs. yardımlar gösterilebilir. Söz konusu yardımlar yapılırken üyelerin sandığa ödemiş oldukları aidat miktarı dikkate alınmaksızın, tüm üyelere eşit tutarlar şeklinde ödenmektedir. Bu çerçevede sandığımızın 2022 yılı ve 2023 yılı ilk 8 aylık yardım rakamlarını gösterir tablo aşağıdadır.