CHP Zonguldak Milletvekili Eylem Ertuğrul, ERDEMİR’in özel endüstri bölgesi ilan edilmesi ile ilgili TBMM’de bir basın toplantısı düzenledi. Ertuğrul; “Verilen bu özel endüstri bölgesi kararıyla Kdz. Ereğli’nin, Zonguldak’ın geleceğini karartan bir noktaya gelindi. Bu kararla ne olacak?” ifadelerine yer verdi.
Ertuğrul’un açıklaması şu şekilde:
“28 Ağustos 2023 tarihinde kamuoyuna OYAK iştiraki olan Ereğli Demir Çelik Fabrikalarının Özel Endüstri Bölgesi ilan edileceği, bu hususta son aşamaya gelindiği ifade edilmişti. Önceki yıllarda da Erdemir’in özel endüstri bölgesi ilan edileceği sıklıkla gündeme getirilmişti.
Geçen yıl bu iddialar üzerine biz yapılan ya da yapılacak olan planlamanın içeriğine dair detayları öğrenebilmek adına Bakanlığa bu yönde sorular sorduk. Soru önergelerimize cevap gelmedi. Bürokrasinin geldiği noktada zaten muhalefetin sorularını yanıtsız bırakmak gibi bir usul gelişmiş durumda.
Cevaplanmayan sorularımızdan tam 1 yıl sonra, geçtiğimiz 28 Ağustos 2024 günü Resmi Gazete’de yayınlanan bir Cumhurbaşkanı Kararıyla Ereğli Demir Çelik Fabrikaları özel endüstri bölgesi ilan edildi. Yani bir gecede yayınlanan bir kararla, tek adam, “ben istedim, karar verdim ve oldu” dedi ve ERDEMİR’i tüm tepkilere rağmen özel endüstri bölgesi ilan etti!
1990’lı yıllarda, blok satış yöntemiyle, yabancılara peşkeş çekilmemesi için halk olarak beraberce mücadele ettiğimiz, koruyup kolladığımız ERDEMİR, OYAK ile birlikte Karadeniz Ereğli’den tamamen koparılmak istendi. Özelleştirilip OYAK yönetimine devredildikten sonra, temel amaç ve hedefini “daha fazla kâr etme” ilkesi üzerine kuran; bu doğrultuda da 2006 yılı öncesinde, kurulu bulunduğu toprakların insanlarına sosyal, kültürel, spor ve sanatsal noktalarda sunduğu imkan ve destekleri geri çeken ERDEMİR, 2019’dan bu yana da Özel Endüstri Bölgesi kapsamına dahil olma isteği ile, mali olarak da üzerine düşen yükümlülüğü bırakma niyetini gösteriyordu.
Sözün özü, OYAK yönetimiyle ERDEMİR zaten halka sırtını dönmeye başlamıştı. Verilen bu özel endüstri bölgesi kararıyla Kdz. Ereğli’nin, Zonguldak’ın geleceğini karartan bir noktaya gelindi. Bu kararla ne olacak? ERDEMİR, merkezi hükümetin ilgili bakanlıkları aracılığıyla gereken koşulları sağlayacak ve yerelde hizmet veren belediyeler bu anlamda yok sayılacak.Endüstri Bölgeleri Kanunu’nda da yönetmeliğinde de yazıyor. “Tespit edilen alanların belediye sınırları içerisinde olması halinde ilgili belediyenin görüşleri alınır.” deniliyor. Kdz. Ereğli Belediyesi’nin aksi görüşüne rağmen bu karar verildi.
ERDEMİR gibi Türkiye’de birçok alan var bu şekilde özel endüstri bölgesi kararı verilen. Bunun altyapısını ne oluşturuyor peki? Sarayda kaleme alınıp parmak çoğunluğuyla geçirdikleri her kanunla yandaşlarını beslemeye yönelik bir adım daha atıyorlar. Endüstri bölgelerinin kimlere tahsis edileceğine, nerelerin endüstri bölgesi olacağına Cumhurbaşkanı’nın karar verebileceği bir yapıyı da aynen bu şekilde getirmişlerdi. Endüstri Bölgeleri diye bir tabir kullanarak, ÇED raporlarını kaldırarak ayrıca sanayi alanı yaratmaya çalışıyorlar. Plansız ve çevreyi yok sayan bir sanayi yaratma derdindeler.
ERDEMİR Ereğli’yi yıllardır toza boğuyor. ERDEMİR Ereğli’nin içme suyunda kendini halktan öncelikli hale getirmeye çalışıyor. Zaten Ereğli’de hava ölçüm istasyonlarını da doğru çalıştırılmıyor. Bunu defalarca dile getirdik hiçbir adım atılmıyor. Önergelere cevap gelmiyor. Bu sessizlik neyin sessizliği? Siz bu sessizlikle neyi örtmeye çalışıyorsunuz? Evet bazı yatırımlar yapılıyor. Ben de gittim gördüm. Ancak yeterli değil!
Kdz. Ereğli ilçemizde kurulu ERDEMİR için alınan bu kararla belediyemizin yöresinde kurulacak bir yatırıma vereceği hizmetler ve karşılığında da bütçesine sağlayacağı gelirler elinden alınmış oldu. Kamu maliyesi işte burada gündeme geliyor. Siz bu kararın etkilerini bu açıdan değerlendirdiniz mi?
Hayır değerlendirmediniz. Çünkü ilgili şirketin bir ihtiyacı var ve iktidar her zamanki gibi sermayenin bu ihtiyacını karşılamaya yönelik kararı bir gecede sorgusuz sualsiz alıyor. Yani her türlü teşvik Cumhurbaşkanı’nın iki dudağı arasında. Bu haliyle isterse OYAK’ın da ERDEMİR’in de cebinden kuruş çıkmaz. Mesela bu kararın atıf yaptığı kanunla ÇED süreci beklemeksizin şirketler yer tetkikinden muaftır deniliyor.
Bu şu demek, ERDEMİR’in taşeron olarak kuracağı bir şirketin imtiyazlı bölge alanında yapacağı bir yapıya ÇED süreci beklemeksizin bakanlık, yer tetkikinden muaftır hükmünü gerekçe göstererek onay verebilir.
Yine aynı kanunun 4. Maddesinde teşvik tedbirleri yer almaktadır. Ve yapılabilecek, verilebilecek tüm teşviklerin Cumhurbaşkanının uhdesinde olduğu kanunda ifade edilmiştir. Yani, Cumhurbaşkanı bu alana vereceği özel bir teşvikle şirketin cebinden bir kuruş dahi çıkmamasına olanak tanıyabilir.
Şimdi buradan Bakanlığa, iktidara, bölgemizin iktidar vekillerine ve temsilcilerine bir çağrı yapmak istiyorum. Bu iş kapalı kapılar ardında nasıl oldu neler konuşuldu bilmiyoruz. Ama şunu söyleyeyim eğer bu özel endüstri bölgesinin yönetimi için kurulacak komisyona belediyeyi koymazsanız, zaten hiçbir aşamada görüşünü almadığınız Kdz. Ereğli Belediyesi’ni yönetimde söz sahibi yapmazsanız bunun adı en hafif tabiriyle Kdz. Ereğli’nin hakkının yenmesine sessiz kalmaktır. Bunun adı halkın değil sermayenin yanında durmaktır. Sermayenin değil Ereğli halkının yanında olun!”
