Tam 25 sene boyunca çalıştığı işyerinden emekli olduktan sonra 'emekli çalıştırmıyoruz' denilerek kovulan işçiye mahkemeden müjde geldi. Öte yandan sanayide çalışan yetişmiş ustaların EYT ile emekli olmasıyla nitelikli personel sorunu tırmandı. Beyaz yakalıyı geçen usta maaşları 60 bin TL’ye kadar çıktı.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girdi. Milyonlar EYT emeklilik başvurusu için SGK’lara akın etti. Ancak EYT sonrasında çok kritik iki gelişme yaşandı. Bunlardan ilki 25 yıl aynı fabrikada çalışan EYT’li işçinin göreve devamı ile ilgili oldu. Sanayide yaşanan nitelikli personel sorunu ise EYT ile daha da artınca maaşlar 60 bin liranın üzerine fırladı.
'EMEKLİ ÇALIŞTIRMIYORUZ' BAHANESİNE EMSAL KARAR
25 sene boyunca çalıştığı fabrikadan emekli olduğu gerekçesiyle işten çıkartılan çalışan, İş Mahkemesi'nin yolunu tutarak işe iade davası açtı. Davacı emekli işçi; emeklilik nedeniyle yapılan fesihlere ilişkin yönetim kurulu kararının objektif olarak uygulanmadığını, davalı işveren tarafından yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı belirterek işe iadesine ve mali sonuçlarına karar verilmesini istedi.
Davalı şirket avukatı, iş akdinin geçerli nedenle fesih edildiğini belirterek davanın reddini savundu. Mahkeme, davalı işveren tarafından yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verdi. Emekliliğin gelmesi halinde iş sözleşmesi gereği geçerli neden ile fesih haklarının bulunduğunu belirten şirket, yönetim kurulu kararı ile üst düzey yöneticiler hariç müdür ve alt kadrolarda çalışıp emekliliğe hak kazananların iş sözleşmelerinin fesih edildiği, bu kararın objektif ve genel olarak uygulandığını belirterek davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinafa müracaat etti.
MAHKEME ‘08 KODU’NA VURGU YAPTI
Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi emsal nitelikte bir karara imza attı. Kararda; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/2 maddesinde açıkça, feshin geçerli nedenlere dayandığının ispat yükü davalı işverene verildiği hatırlatıldı. Kararda şöyle denildi:
"İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin şartlarına uyduğunu, daha sonra içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Olayda; davacının çalışma süresi 04/11/1996-30/03/2021 tarihleri arasında olup, emeklilik(08) kodu ile çıkış bildirimi verilmiştir. Fesihten itibaren zorunlu arabuluculuk aşaması ile sonrasında davanın hak düşürücü süre içinde açıldığı ve davacının iş güvencesi hükümlerinden yararlandığı anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesi kararını gerekçesinde; emekliliği gelen işçilerin iş sözleşmelerinin fesih edilmelerine ilişkin yönetim kurulu kararının eşit - objektif olarak uygulanmadığını, fesih sebebinin açık - kati olarak belirtilmediğini, davacı ile aynı statüde bulunup emekliliği gelmesine rağmen çalışmaya devam edenlerin bulunduğunu belirtilmiştir. Bu durumda, işe iadeye yönelik verilen karar dosya çerçevesine uygun olup, istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Bu halde incelenen kararın usûl ve esas yönlerden hukuka uygun olduğu anlaşılmış ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir."
40 İLA 60 BİN LİRA MAAŞ GÖZDEN ÇIKARILDI
Öte yandan Sabah’ta yer alan haberde ise EYT sonrası sanayiciler, yetişmiş usta bulmakta zorlanmaya başladı. Hal böyle olunca uzun süredir yükselen mavi yakalı maaş skalaları beyaz yakalıların önüne geçmeye başladı. Elektrik teknisyeni, kaynak ustası, kalıpçı gibi alanlarda çalışan deneyimli ustaları elinden kaçırmak istemeyen sanayiciler 40 ile 60 bin lira arası maaşları gözden çıkarıyor. Yeni başlayan genç bir kalıp ustası da 20 bin liranın üzerinde maaşla işe giriş yapıyor. Uzmanlara göre, gelecekte en yüksek maaşı alanlar Türkiye'deki meslek sahibi çalışanlar olacak. İnsan kaynakları sitelerinin araştırmaları da mavi yakadaki maaş yükselişini ortaya koyuyor. 2022'ye oranla beyaz yakalı maaşları yüzde 48 civarı artarken, mavi yakalıların maaşları bir önceki yıla göre yüzde 88 yükseldi.