Zonguldak Sanayici ve İş İnsanları Derneği (ZONSİAD) İş Dünyası Dergisi 4. Sayısında Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, Filyos’ta çalışmaları devam eden endüstri bölgesi ve Tosyalı Holding hakkında merak edilenleri yanıtladı.
Tosyalı, verdiği yanıtlarda yatırımlar hakkında da bilgiler vererek şu ifadeleri kullandı:
Tosyalı Holding hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Tosyalı Holding olarak 3 kıtada sayıları 30’a yaklaşan tesis ve yaklaşık 15.000 çalışanımızla 70 yıldır ekonomik ve sosyal değer yaratmaya devam ediyoruz. Yıllık 6 milyon tona yakın demir-çelik üretimi ile Türkiye’nin global çelik üreticisiyiz. Dünya Çelik Birliği’nin 2020 yılı ilk 100 ham çelik üreticisi listesinde Avrupa’nın en çok büyüyen 2’nci şirketi olarak 82’nci sırada yer alıyoruz. Türkiye’nin ilk üç demir-çelik üreticisinden biriyiz. Dört şirketimizle yer aldığımız ISO 500’ün 2020 listesinde önceki yıla göre sıralamalarımızın tamamında yükselmiş bulunuyoruz. Bununla birlikte 150’den fazla ürün grubunda sunduğumuz binlerce ürünle, otomotivden beyaz-eşyaya, enerjiden inşaata kadar birçok sektörün ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Sektörde genelde firmalar belirli kalemlerde ürün üretir. Tosyalı olarak biz çok geniş bir ürün yelpazesine sahibiz. Bu açıdan ‘sektörün hiper marketi’ olarak biliniyor ve tanınıyoruz. Sadece Türkiye’de çoğunluğu demir-çelik sektöründe olmak üzere 15 şirketimiz bulunuyor. Yurtdışında ise Karadağ, Cezayir, Senegal ve Angola’da yatırımlarımız var. Tosyalı Holding olarak Cezayir yatırımının bizim için ayrı bir yeri var. Bu tesisimiz sadece bir Türk şirketinin yurt dışındaki en büyük yatırımlarından biri değil; aynı zamanda dünya çelik endüstrisinde son yıllarda hayata geçen en önemli komplekslerden bir tanesi. Toplam dört faz olarak planladığımız ve son faz yatırımına başladığımız Tosyalı Algerie’de toplam yatırım tutarı 6 milyar dolar. Bununla birlikte küresel iş yapma becerisini gerçekleştirdiğimiz yabancı ortaklıklarla da pekiştiriyoruz. Bu kapsamda uzun yıllardır Japon Toyo Kohan, ABD’li Harsco firmaları ile Osmaniye’de kurulu iki ayrı tesiste başarılı iş ortaklıkları yürütüyoruz.
Diğer taraftan Tosyalı Holding olarak kümelenme, endüstri bölgeleri ve entegre liman yapılanmasının sanayide gelişimin ve büyümenin en kritik faktörü olduğunu düşünüyoruz. Bu kapsamda sanayi ve endüstri bölgeleri yönetimi ve işletmesinde uluslararası seviyede bilgi birikimine sahip bir grup olarak, liman işletmeciliği ve endüstri bölgelerinin yönetimine büyük bir önem veriyoruz. Bu kapsamda Türkiye’de İskenderun’da mevcut liman işletmemiz ve Erzin’de de devam eden liman yatırımımızın yanı sıra Cezayir’de de büyük bir limanımız bulunuyor. Bununla birlikte yurt dışında yaptığımız yatırımlara paralel olarak Senegal’de “Özel Ekonomik Bölge” oluşturmak üzere çalışmalarımız devam ediyor. Burada oluşturacağımız endüstri bölgesi Türkiye’den gelecek olan yatırımcılara da açık olacak. Ayrıca yine sizlerin de bildiği gibi Zonguldak ve çevresi için büyük bir öneme sahip olan Filyos Endüstri Bölgesi’nin yönetimini üstlendik. Buradaki çalışmalarımız aralıksız olarak devam ediyor. İnanıyorum ki burada da sahip olduğumuz deneyim ve tecrübeyi bölge sanayinin hizmetine sunarak değer yaratan bir işe hep birlikte imza atacağız.
2021 yılını nasıl geçirdiniz? Genel bir değerlendirme alabilir miyiz?
2020 yılının son çeyreğinden itibaren pazarın oldukça dinamik seyredeceğini öngörmüştük. O yüzden geçen yılın son çeyreğinden itibaren hazırlıklarımızı yapmaya başlamıştık. Pandemi etkisiyle ertelenen talep sonucunda bu yıl talebin hızla artacağını düşünüyorduk. Nitekim de öyle oldu. Biz zaten buna göre hazırlık yapmıştık. Bu doğrultuda iç pazarı destekleyecek boyutta önemli bir kapasite ayırdık. Tosyalı şirketleri ve bu anlayışla hareket eden diğer Türk şirketleri sayesinde iç pazarda yassı çelik ve demir fiyatlarının, dünya fiyatlarının altında kalabildiğini rahatlıkla söyleyebilirim. Sonuç olarak; yurt içinde artan talep bizim de satışlarımızı ciddi oranda artırdı. Bununla birlikte ihracatımızı da büyütmeye devam ettik. 2021’de hem yurt içi hem de yurt dışı operasyonlarımız için ihracatımızı artırmaya devam ettik. İhracat coğrafyamızı her geçen yıl daha da genişletiyoruz. Avrupa’dan Asya ve Afrika’ya kadar birçok coğrafyaya ihracat gerçekleştiriyoruz. İhracat yaptığımız ülke sayısı 100’ü aşmış durumda. İhracatımız 2021’de 1,5 milyar doların üzerine çıktı. İhracat odaklı bu stratejimizi önümüzdeki dönemde daha da geliştirmek istiyoruz. Özellikle Çin’in daha çok iç pazarına yönelmesi sonucu küresel pazarlarda yaşanan boşluğu iyi değerlendirmek amacındayız. 2020’yi 3,5 milyar dolar ciroyla kapatmıştık. 2021’i ise yaklaşık 6 milyar dolara yakın bir ciroyla kapattık. Bununla birlikte istihdamımız koruduk.
Bu dönemde yatırımlarınıza devam ettiniz mi? Yatırımlarınız hakkında güncel bilgileri paylaşır mısınız?
Pandemiye rağmen yatırımlarımızı aralıksız sürdürüyoruz. Yüksek katma değerli, sürdürülebilir ve çevresel etkileri ile değer yaratan ürünler üretme hedefimizi destekleyecek yatırımlara odaklanıyoruz. Bu anlayışla pandeminin en sıkıntılı döneminde, İskenderun 2’nci Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) ülkemizdeki en büyük çelik yatırımını başlattık. Öyle bir zor dönemdi ki yatırımla ilgili kontrat sözleşmelerini bile yüz yüze yapamadık. O zor dönemde yatırım kararını alabildik ve o sorumluluğu üstlendik. 2,5 milyar dolar değerindeki bu yatırım tüm hızıyla devam ediyor. 2022 sonunda yıllık 4 milyon tonluk bir kapasiteyle devreye girecek. Bu yassı çelikte gerçekten çok yüksek bir kapasite. En gelişmiş teknolojileri kullanacağımız, Endüstri 4.0 uyumunda bizi küresel rekabette öne geçirecek bir tesis olacak. Sarıseki Tesisi ile, daha düşük elektrik enerjisi tüketimi sağlayan Quantum Furnace teknolojisinin Türkiye’deki ilk kullanıcısı Tosyalı olacak. 2 tane dev, kuantum teknolojili çelikhanesi olacak. İki limanı ile bu tesisimiz güncel fiyatları baz alırsak yaklaşık 4 milyar dolarlık ithal ikamesine katkı sağlayacak. Türkiye’nin katma değerli ihracatına ve cari açığın daraltılmasına ciddi bir katkıda bulunacağız. Ayrıca yurt dışında, Cezayir tesislerimizdeki 4. etap yatırımımız devam ediyor. Tosyalı Algerie, tüm etaplar tamamlandığında, 7,5 milyon tonu entegre maden tesisinden olmak üzere, 8,5 milyon tona ulaşan yassı ve uzun mamul kapasiteli bir sanayi tesisine dönüşecek. Yurtdışında Cezayir, Senegal ve Angola yatırımlarımızı da düşünürsek, önümüzdeki 5 yılda 5,5 milyar dolar toplam yatırım yapmış olacağız.
Önümüzdeki dönemde ana gündemimiz ne olacak?
Yaptığımız yeni yatırımlarla birlikte önümüzdeki 5 yılda üretimimizi 15 milyon tona kadar çıkarmayı planlıyoruz. Eğer hedeflediğimiz bu üretim rakamına ulaşırsak bugün 82. sıradaki konumumuzu çok daha yukarılara taşıyıp, listede ilk 40-50 şirket arasında yer alabiliriz. Fakat bizim için en önemli kriter kapasite artırmak değil. Bizim için asıl önemli olan iyi bir şirket olmak; sürdürülebilir, katma değerli üretim yapan, topluma umut ışığı yayan bir şirket olmak. Bu sebeple önümüzdeki beş yılda ana gündem maddemiz sürdürülebilirlik olacak. Paris İklim Anlaşması ve AB Yeşil Mutabakat ile birlikte sürdürülebilirlik artık rekabetin en önemli parçası haline gelecek. Biz de Tosyalı Holding olarak bu bilinçle, bünyemizdeki tüm şirketlerde, hammaddeden üretim süreçlerine satış ve pazarlamadan sevkiyata kadar tüm faaliyetlerimizi sürdürülebilirlik odaklı olarak gerçekleştiriyoruz. Son 2-3 yılda sürdürülebilirlik odaklı, önemli bir kısmı küresel anlamda ilk olan, fikri sınai hakları bize ait, 100’ün üzerinde Ar-Ge projesine imza attık. Bu projeler ile çelik fabrikamızın karbon salımını %30 azalttık. Bu anlayışla bugün Tosçelik tesislerinde sektörün karbon ayak izi en düşük “yeşil çelik” üretimini gerçekleştiriyoruz. Grup şirketlerimizden Tosçelik Profil ve Sac’ın Osmaniye’deki üretim tesislerine kurulan çatı tipi güneş santrali, dünyanın en büyük ilk beş çatı tipi güneş santrali arasında yer alıyor. Bu güneş santrali sayesinde Tosçelik Profil ve Sac, dünyanın karbon ayak izi en düşük ERW boru üreticisi konumunda. Güneş enerjisine yönelik daha büyük yatırımları da kısa bir süre önce onayladık. Cezayir’deki Tesisimiz, 2,5 milyon ton kapasiteli dünyanın en büyük DRI(Doğrudan İndirgenmiş Demir) üretim tesisi. DRI ile çalışan dünyanın en büyük ark ocağı ve kullandığı ileri teknolojiler sayesinde daha düşük karbon ayak izine sahip. Teknoloji ve inovasyona yatırım yaparak tüm tesislerimizde karbon salımını azaltma çalışmalarına devam ediyoruz.