Manzarasıyla Nefes Kesen Dağ Manastırları; Sümela'dan Kaplan Yuvası'na 7 Görünüm

Manastır; dış dünya ile ilişkilerini kesen rahip ve rahibe gibi din görevlileri ile kendini dine adayan kişilerin bir arada yaşadıkları dini yapılara verilen isimdir. Manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları dünyanın çeşitliyerlerinde bulunan ıssız bölgelere kuruludur. Bunun nedeni ise dini amaçlarla izole bir yaşam idame etmeyi hedefleyen rahip, rahibe ve keşişlerin kendilerini toplumdan soyutlayarak arınma ve dini bağlılık inancını benimsemeleridir.

Yüzlerce hatta binlerce yıl öncesindeki şartlarla bu yüksek konumlara nasıl inşa edildiklerinin sırrı halen gizemini korusa da Sümela’dan Kaplan Yuvası’na etkileyici tarihleri ve nefes kesen manzaralarıyla dağ manastırlarını birlikte keşfedelim.

1. Sümela Manastırı (Türkiye)

Sümela Manastırı, ülkemizin Trabzon ilinde bulunan Maçka Altındere Köyü sınırları içinde olup Altındere Vadisi’ne bakan Karadağ’ın eteklerinde bir kayalık üzerine kurulmuştur. Vadiden yaklaşık 300 metre yükseklikte bulunan bu manastırın deniz seviyesine olan uzaklığı ise 1150 metredir. Manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları içerisinde bulunan Sümela‘nın 4. yüzyıl içerisinde bölgeyi ziyaret eden Sophranius ve Barnabas isimli iki Atinalı rahip tarafından kurulduğu söyleniyor.

Manastırın bulunduğu dağ yamacının ve vadinin koyu renk yansıtması nedeniyle, Yunancada karanlık, siyah ve kara anlamına gelen ‘’Melas’’ kelimesinden esinlenerek Sümela adı verildiği belirtilmektedir.  Sümela Manastırı’nda bulunan bölümler olarak Ana Kaya Kilisesini, birkaç tane şapeli, öğrenci odalarını, mutfağı, kütüphaneyi, misafirhaneyi veKutsal Ayazmayı sayabiliriz.

2. Holy Trinity Manastırı (Yunanistan)

Holy Trinity Manastırı, manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları arasında bulunmakta ve aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır. Manastır 400 metre yüksekliğindeki bir uçurumun tepesinde yer almaktadır. Dünyanın en ünlü dağ manastırlarından biri olan Holy Trinity Kilisesi, Kalambaka kasabasında yer almaktadır.

Bu kasabanın yakınındaki kayalık alanda çok sayıda tapınağın bulunduğu da söylenebilir. Buradaki 24 manastırdan sadece 6'sı hayatta kaldı. Bu manastırların çoğu, Kalambaka'ya hakim olan doğal kumtaşı sütunlar üzerine inşa edilmiştir.

14. ve 15. yüzyıllar arasında inşa edildiği belirtilen Holy Trinity Manastırı hala aktif ve ziyaretçilere açık durumdadır. Manastırın içi rahiplerin yaşam anlayışlarını sezebileceğiniz şekilde dizayn edilmiştir. İçerisinde küçük bir müze de bulunmakta. Ayrıca oldukça eski bir tarihte yazıldığı belirtilen el yazması kutsal kitaplar, rahiplerin yaptıkları sanat eserleri ve eski dini kıyafetler de sergileniyor.

3. Taung Kalat Manastırı (Myanmar)

Dünyanın en uzak dini yerlerinden biri, manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları listemizde bulunan Myanmar'daki güzel Taung Kalat Manastırı'dır. Nispeten yakın zamanda 19. yüzyılın sonlarında inşa edilmiştir.

Manastır, eski sönmüş yanardağ Taung Kalat Dağı üzerine inşa edilmiştir. Bu yanardağın son patlaması M.Ö. 5. yüzyılda geçiyor, manastırın kraterin içine kurulmuş olması onu daha da eşsiz kılıyor. Myanmar Taung Kalat 737 metre yüksekliğindedir. Ziyaretçiler, zirveye ulaşmak için 777 basamaklı uzun ve dik bir merdiveni tırmanmak zorunda. Neredeyse dik bir yokuşta yapıldığı düşünüldüğünde, tırmanış çok iyi bir beden eğitimi gerektiriyor. Merdivenlerin başlangıcı oldukça geniş ve taştan yapılmış olup, basamaklar her adımda giderek daralmakta ve daha belirgin hale gelmektedir. Eski zamanlardan beri Myanmar’ın yerel halkı Taung Kalat dağını, kutsal mekân ve ruhların bulunduğu, aynı zamanda Buda'ya uygun bir şekilde kutlanan bir mekan olarak görüyordu. Çoğu inançlı halk, dolunay festivalinde manastırı ziyaret etme ritüeline devam etmektedir ve bu dini festival bir yıl içerisinde iki kezkutlanmaktadır.

4. Mar Saba Manastırı (Filistin)

Manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları içerisinde yerini alan Mar Saba Manastırı, birçok gezgin tarafından ‘Aziz Sabbas Kutsal Manastırı’ olarak bilinir. Kudüs yakınlarında bulunan bu manastır dışarıdan devasa bir ortaçağ kalesi gibi görünüyor.

Manastır, adını kurucusundan almıştır ve MS 5. yüzyılda inşa edilmiştir. Şaşırtıcı bir efsaneye göre yalnızlık arayışında olan Sabbas’ın kutsal eşi, bir süre zaman geçirdiği bir mağara bulduğunu söyler. Bunun üzerine bahsedilen mağara yakınına bir kilise inşa edilir. Mar Saba Manastırı, M.S. 6. yüzyılda, Bizans İmparatoru Justinian'ın saltanatı sırasında kurulmaya başlandı. Bu önemli olayı anmak için manastıra ‘Justinian’ isminde bir gözetleme kulesi dikildi ve kule adını imparatordan almaktadır.

Antik çağlardan beri Mar Saba Manastırı, kadınların topraklarına girmesine izin verilmediği için dünyanın en kısıtlı manastırlarından biri olmuştur. Manastırın en son ki büyük yeniden inşa işlemleri 19. yüzyılın ilk yarısında tamamlanmıştır. Manastırların birçoğu gibi Mar Saba da yerleşim yerlerinden uzakta bulunmaktadır.

5. Asılı Manastır – Hanging Heng Manastırı (Çin)

Çin’in Heng Dağı'nda bulunan, orijinal adı ‘Henging Heng Manastırı olarak bilinen Asılı Manastır manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları listemizde bulunan eşsiz manastırlardan birisidir. Bu muhteşem tapınak 1500 yılı aşkın bir süre önce inşa edilmiştir.

Sarp bir yamaçta yer alan ve 75 metre yükseklikte bir vadide asılı duran modern Asılı Manastır, kayaya asılı merdivenler ve tünellerle birbirine bağlanan 40'tan fazla salon ve odadan oluşan etkileyici bir komplekstir. Asılı Manastırı gören birçok çağdaş mimar bu kompleksin nasıl inşa edildiği konusunda şaşkına dönüyor.

Eşsiz konumu ile Asılı Manastır sadece sayısız din insanına değil; aynı zamanda heyecan ve eğlence arayan meraklı turistlere de hitap etmektedir. Eski ahşap merdivenleri tırmanmak kesinlikle heyecan verici. Çünkü ilk bakışta yapı çok da sağlam görünmüyor. Ancak bu zarif ahşap binanın 1500 yılından günümüze dek birçok doğal afetten sağ kurtulmuş ve güzel görünümünü korumuş olması da yeterince güven verici bir husus olarak karşımıza çıkıyor.

6. Montserrat Manastırı (İspanya)

Bulunduğu dağlık bölge ile aynı adı taşıyan Montserrat Manastırı Katalanların ana din merkezi olarak bilinir. Manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları arasında yer alan Montserrat Manastırı deniz seviyesinden yaklaşık 750 metre yükseklikte bulunmaktadır.

Rivayete göre bölgede bulunan mağaralardan birinde, yüzlerce yıl önce bir çoban Meryem Ananın ahşaptan yapılma bir heykelini buldu. Bunun bir işaret olduğu düşünüldü ve Montserrat Manastırı 11. yüzyılda bu mağaranın çevresine inşa edildi. Sağlamış olduğu rezerv ile günümüzde devlet koruması altında olan bu manastıra her yıl dünya çapında çok sayıda ziyaretçi akın etmektedir.

7. Kaplan Yuvası Manastırı (Butan)

İşte manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları listemizin sonuncusu Butan’da bulunan Kaplan Yuvası Manastırı.  Orijinal adı ‘Paro Taktsang’ olarak da bilinen bu manastırı Güneydoğu Asya'da bulunan en ikonik yerlerden birisi olarak dikkatleri üzerine çekiyor.

Butan'da bulunan bu inanılmaz manastır, Paro Vadisi'nde yer almaktadır. Söylenen rivayetlere göre Budist bir usta olan Guru Rinpoche isminde bir adam kaplanın sırtına binerek o bölgeye gitmiş ve bir mağarada üç yıl, üç ay, üç hafta, üç gün ve üç saat boyunca meditasyon yapmış. Manastır bilinen tarihiyle 17. yüzyılda inşa edilmiş ve bugün küçük bir ülke konumunda olan Butan'ın bir sembolü olarak kabul görüyor. Manzarasıyla nefes kesen dağ manastırları arasında bulunan Kaplan Yuvası Manastırı aynı zamanda Budizm’in en kıymetli mekanlarından biri olarak gösterilmektedir. Ziyaretçilerinin içeriye cep telefonu, kamera, fotoğraf makinesi gibi cihazları sokması yasaktır. Bu nedenle bu cihazlar manastıra girişte toplanarak kilitli dolaplara konulur.