3 Nisan 1937'de Karabük Demir Çelik Fabrikası’nın temeli atıldığında, sadece bir fabrikanın değil, Türkiye’nin sanayileşme sürecinin de dönüm noktası oldu.
Zonguldak Tarih editörü Hayati Yılmaz, sanayi devriminin Zonguldak’tan başladığını belirterek, Türkiye’de sanayileşmeyi ve Zonguldak’ın etkisini anlattı.
Karabük, demiryolu hattının geçiş noktalarından biri olarak 1935 yılında Ankara-Zonguldak hattının inşası sırasında bir istasyon noktası haline geldi. Ancak sanayileşme süreci bundan daha önce, 1920’lerde Zonguldak kömürüne ulaşım için demiryolu güzergahının belirlenmesiyle başlamıştı. Başlangıçta Adapazarı-Ereğli-Zonguldak hattı düşünülse de Rus tehdidi nedeniyle bu plan rafa kaldırıldı. Alternatif olarak Ankara-Mengen-Devrek-Zonguldak hattı gündeme geldi ve bu rotada demir-çelik fabrikasının Gökçebey’e kurulması planlandı. Ancak son karar, Ankara’dan Safranbolu yakınlarına uzanan Filyos Vadisi güzergahı üzerinde şekillendi.
Cumhuriyet yönetimi, Anadolu’nun ücra köşelerini kalkındırmayı hedefleyerek demir-çelik fabrikasını Zonguldak’a en yakın noktaya, Karabük’e kurmaya karar verdi. Fabrikanın denizden gelebilecek olası saldırılara karşı korunmasını sağlamak için iç kesimde konumlandırılması da önemli bir etkendi.
Sanayi hamlesi bununla da sınırlı kalmadı. Demiryolu hattı boyunca kereste, kâğıt ve tuğla fabrikaları kurularak Zonguldak, Türkiye’nin sanayi üretiminin merkezlerinden biri haline geldi. Kömür üretimiyle sanayinin çarklarını döndüren şehir, aynı zamanda demir ve çelik üretimiyle de Türkiye’nin sanayileşmesine yön verdi.
