KÜLTÜR SANAT

Zonguldak’ın deniz kuğuları

Zonguldaklı tarihi araştırmacı yazar Hayati Yılmaz 1920-30'lu yıllarda Zonguldak tersanelerinde el sanatıyla yapılan “deniz kuğuları” adı verilen kayıkların hikayesini okuyucular için kaleme aldı.

Abone Ol

“Alaplı’dan Cide’ye kadar, bölgede çektirme kayıkları tersaneleri vardı. Zonguldak’ın geleneksel el sanatı ile yapılan bu kayıklara “deniz kuğuları” adı veriliyordu. Gerçekten de gemi geniş gövdesi ile deniz yüzeyinde adeta bir kuğu gibi süzülüyordu. Her ne kadar Çektirme Gemiler olarak bilinse de ; bu sitil, kuğular örnek alarak geliştirildi. Karadeniz’in azgın dalgalarında deniz yüzeyinde kalması için geniş bir gövde oluşturuldu. Aynı zamanda kömür, tahıl, kereste taşımacılığı için geniş gövde oldukça uygundu. Bu gemiler Alaplı, Bartın’da yavaş akan ırmaklarda bile kullanılabiliyordu.

Daha önce kömür odun taşımacılığında kullanılan ve bölge pazarlarına tarla ürünlerin taşıyan bu taşıtlar yelken ile yol alıyordu. 1920’li yıllarında makine konulmasıyla birlikte, yöre halkının deniz taşımacılığına olan ilgisi daha da artar; 1930’lu yıllarda Cide, Kurucaşile, Bartın, Zonguldak’tan, İstanbul’a; başta meyve, sebze ve yumurta olmak üzere yerel ürünler nakledilmeye başlanmıştı. Fakat Demiryollarının gelmesi ve karayollarının açılması ile zamanla bu meslek yok oldu.

Aslında "çektirme" gemilere, sadık kalarak, geliştirilebilir. Modern yat yapımına dönüştürülerek, bölgenin markası haline getirilebilir.

Akçakoca, Alaplı, Ereğli, Kapuz, Çatalağzı, Bartın, Amasra, Kurucaşile, Cide sahilleri, aynı zamanda bölgede kurulan tersanelerdi. Bu tersanelerden Osmanlı donanmasına gemi bile imal ediliyordu.

Hayati Yılmaz ile

Zonguldak Tarih"

{ “vars”: { “account”: “G-PS7CWR0GE0” }, “triggers”: { “defaultPageview”: { “on”: “visible”, “request”: “pageview”, “vars”: { “title”: “Name of the Article” } }, “clickOnHeader”: { “on”: “click”, “selector”: “#header”, “request”: “event”, “vars”: { “eventCategory”: “examples”, “eventAction”: “clicked-header” } } } }