Zonguldak kırsalında sıklıkla karşılaşılan Şahmelik otu, uzun yaprakları arasında yuvarlak tohumları ile dikkat çekiyor. Eskiden kına yakmak için kullanılan bu ot, esas kına ağacı olarak bilinen bitkinin tohumlarına benzerliği ile biliniyor. Doğal renklendirici olarak kullanılan Şahmelik otu, kumaş boyası olarak da değerlendiriliyor.
ZEHİRLİ SANILSA DA AŞIRI FAYDALI!
Şahmelik otu, halk arasında zehirli bitki olarak bilinse de, bazı ilaç sektörlerinde ve alternatif tıpta da kullanılmaktadır. Hemoroit, romatizma ağrısı, soğuk algınlığı, yüksek ateş, yılan sokması ve yaraların tedavisinde etkili olduğu bilimsel olarak aktarılmaktadır. Ancak, alternatif tıp yöntemlerine başvuracakların mutlaka uzmanlar eşliğinde bu uygulamaları yapması öneriliyor.
KANSEROJEN İÇERMEYEN DOĞAL BOYA!
Bitkinin olgunlaşmamış yeşil tanelerinin zehirli olduğu vurgulansa da doğal boya olarak kullanmak için, 5 kg şahmelik meyvesi 2,5 litre su içinde, 4 saat oda sıcaklığında bekletilip ardından süzülerek boya elde edilebiliyor. Bu doğal boyalar, kanserojen madde içermediği için oldukça sağlıklı.
Bölgede Şahmelik otu olarak bilinen bu bitkinin Zonguldak’ta ve Anadolu’da farklı adları da bulunuyor. Batı Karadeniz’de Şahmelek, Doğu Karadeniz’de Nivürden, Balkan göçmenleri arasında Gülüz, Trakya’da ise Mürver, Memer, Sultanotu, Mülver ve Karabubu isimleri kullanılmakta. Ereğli ve Düzce civarında ise Yiğidinotu olarak adlandırılmakta. Bitki adları uluslararası literatürde tek bir isim ile anılıyor ve Şahmelik otunun bilimsel adı Sambucus ebulus.
Zonguldak'ın her yerinde yetişen bu otun, faydaları saymakla bitmiyor. Bölgenin zengin bitki örtüsünü ve doğal kaynaklarını daha iyi anlamak ve gelecek kuşaklara aktarmak için, yöresel bitki adlarının araştırılıp kayıt altına alınması büyük önem taşıyor.
Hayati Yılmaz ile Zonguldak Tarih
