Zonguldak, Bartın ve kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların son dönemde ortak şikayetleri kahverengi kokarcalar oldu. Peki Balkonlardan perdelere, camlardan halılara, mutfaklardan banyolara kadar hemen hemen her yeri saran kahverengi kokarcalara karşı ne yapmalıyız?
Sayıları her gün artan ve tek bir tanesinin 200 yumurta bırakabildiği kahverengi kokarcalar gelecek yaz sezonunda çok daha büyük bir sorun olarak karşımıza çıkacak.
KAHVERENGİ KOKARCA BÖCEĞİ NEDİR?
Kahverengi kokarca böceği, Pentatomidae familyasından, Çin, Japonya, Kore Yarımadası ve Tayvan'a özgü bir böcek türüdür. Tür, Kuzey Amerika'da ilk kez Eylül 1998'de Allentown, Pensilvanya'da görülmüştür. Kahverengi kokarcaların larva ve yetişkinleri, birçok tarımsal ürün de dahil olmak üzere 100'den fazla bitki türünden beslenmektedir. Tür, 2010-11'e kadar Doğu Amerika Birleşik Devletleri'ndeki meyve bahçelerinde görülen bir haşereydi. Kahverengi kokarca böceğinin kokusu trans-2-dekenal ve trans-2-oktenaldan kaynaklanmaktadır. Böceğin kokusu "kişniş gibi kokan keskin koku" şeklinde karakterize edilmiştir.
KAHVERENGİ KOKARCA ZARARLI MI?
İnsan vakalarına ilişkin raporlar nadirdir, ancak kokarca böceğinin vücut sıvıları toksiktir ve insan derisi ve gözleri için tahriş edicidir. Kokarca böceği kaynaklı kornea iltihabı vakası bildirilmiştir. Kahverengi kokarcanın beslendiği meyvelerin dış yüzeyinde nekroz alanları veya çukurlu bölgeler oluşabileceği gibi, yapraklarda benekler ortaya çıkabilir. Ayrıca tohum kaybı ve bitki patojenlerinin bulaşmasına da sebep olabilen bu tür, meyve ve sebzelere zarar veren bir haşeredir. Tür, Japonya'da soya fasulyesi ve meyve veren bitkilere de zarar vermektedir. Türün ABD'de Mayıs ayının sonları ve Haziran ayının başlarında şeftali, elma, yeşil fasulye, soya fasulyesi, kiraz, ahududu ve armut gibi birçok bitkiye zarar verdiği rapor edilmiştir.
ACİL EYLEM PLANI İÇİN TOPLANILDI!
Öte yandan, Tarım Ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı ve Karantina Daire Başkan V. Cahit Coşkun Altunoğlu, Ziraat Mühendisi Hüseyin Akyazı, Ankara Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Uzmanları Ziraat Yüksek Mühendisi Erdoğan Ayan, Ziraat Yüksek Mühendisi Tuğba Akdeniz Fırat’ın katılımı ile ‘Bartın İlinde Kahverengi Kokarca Mücadelesi Acil Eylem Planı’ toplantısı yapıldı.
Bartın Tarım ve Orman İl Müdürlüğünü ziyaret eden heyete İl Müdürü Yasin Önder tarafından il genelindeki durum hakkında bilgi verildi. Daha sonra düzenlenen toplantıya İlçe Müdürleri, İl ve İlçe Müdürlüğü teknik personelleri, Bartın Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü Muhammet Kaplan, 1899 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifi Temsilcisi Gülşah Alagöz katılım sağladı. Kahverengi Kokarca zararlısı ve mücadelesi hakkında Karantina Daire Başkan V. Cahit Coşkun Altunoğlu ve Ziraat Yüksek Mühendisi Erdoğan Ayan sunumlarıyla katılımcılara konunun önemini ve acil eylem planının uygulanmaya başlanması konusunda bilgilendirme yapıldı. İstilacı tür olan Kahverengi Kokarca’nın ülkemize 2017 yılında giriş yaptığı ve 2021 yılında da Bartın ve Zonguldak'a giriş yaptığı bilgisi ile başlayan sunumda katılımcılara zararlının sistematiği, biyolojisi, konukçuları ve mücadele metotları ile ilgili detaylı bilgi aktarıldı.
Zararlı ile mücadelede mekanik (elle toplanarak imha edilmesi) mücadelenin önemine dikkat çekildi. Halkın bu mücadeleye destekleri ile zararlı popülasyonunun azaltılabileceği ve ilkbahar da böceğin beslenmeye başlaması ile birlikte çiftçilerin ruhsatlı bitki koruma ürünleri ile kimyasal mücadele ile mücadeleye devam etmeleri gerektiği anlatıldı.