Zonguldak Nostalji sayfası editörü Yüksel Yıldırım, “Hitler’in Hediyesi Sinema Makinesi Zonguldak’ta” adlı yazı kaleme aldı. Geçtiğimiz günlerde İbrahim Akyürek’e ait Sergi Salonu’nda Alaaddin Kara’nın hazırladığı söyleşi damga vurdu. Söyleşide Zonguldak’ta ilk film makinesinin hikâyesi anlatıldı.
Yıldırım’ın yazısı şu şekilde:
“HİTLER’İN HEDİYESİ SİNEMA MAKİNESİ ZONGULDAK’TA
İbrahim Akyürek’e ait Sergi Salonu’nda 17 Kasım 2024 Çarşamba günü gerçekleşen etkinliğe kalabalık bir izleyici grubu eşlik etti. Alaaddin Kara’nın hazırladığı ve yöneticiliğini yaptığı söyleşide eski sinema makinistlerinden Özkan Gürel Zonguldak’ta ilk film makinesinin hikâyesini anlattı…
“Babam, Cumhuriyet öncesi Erzincan’ın Tercan İlçesine bağlı Mamahatun köyünde doğmuş. Ermenilerin köyümüzde yaptıkları katliam sonrası orada barınamayacaklarını anlayınca iki kardeşi ve babaannemle birlikte yürüme Zonguldak’a geldiğinde sekiz yaşındaymış. Babam, Yavuz zırhlısında askerlik yaparken elektrikle tanışmış. 1930’lu yılarda İsmet İnönü Zonguldak’a gelirken Alman hükümetinin Türkiye Cumhuriyeti’ne hediye ettiği 6 adet kömürlü AEG marka sinema makinasından birini de beraberinde getirip Zonguldak Halkevi’ne veriyor.
Demokrat Parti’nin iktidara gelip halkevinin kapatılmasına kadar olan uzun dönemde halkevindeki sinema makinasını babam Fevzi Erses çalıştırdı. Halkevi kapatılınca avukatlık yapan Fuat Arkan yeni inşa ettiği Konak Sineması için hurdaya gidecek olan sinema makinasını satın aldı.
15 yaşındayken Konak Sineması’nda sinema makinası ile tanışıp, birçok sinemada makinist olarak çalıştım. Konak Sineması’ndan makinist olarak emekli oldum. Daha sonra sinema makinası tamircisi olarak mesleğe devam ettim. Şimdi Arçelik bayiinde hala tamir ve servis şefi olarak çalışıyorum.
Sinema Makinistliğinin Meslek Olarak Öne Çıktığı İl Zonguldak
O dönemde başka bir şehirde görülemeyecek biçimde birçok Sinema Makinisti vardı. Doktorlardan, eczacılardan ve avukatlardan daha fazlaydık. Sinema makinistliğinin meslek olarak kabul edildiğin tek ilin Zonguldak olduğunu söyleyebilirim. Radyo ve televizyonlar çoğalınca sinema makinistleri de aynı zamanda iyi bir radyo ve televizyon tamircisi oldular. Sinema makinasının tamir ve bakım özellikleri radyo ve televizyonun çalışma esaslarına benziyordu.”