Yılmaz; "Zonguldak Osmanlı Devleti Eyalet Sistemine geçtiğinde Anadolu Eyaletinde yer almıştır"

Zonguldak tarih sayfası editörü Hayati Yılmaz, “Osmanlı Döneminde Zonguldak’ın idari yapısı” adlı yazı kaleme aldı. Yılmaz; “Zonguldak , Osmanlı Devleti Eyalet Sistemine geçtiğinde , Anadolu Eyaletinde yer almıştır. Eyalet Sistemi uzun süre böyle kalmış ve değişen şartlar yüzünden II. Mahmut döneminde idari birimler Eyalet, Sancak ve Kaza olarak üç kademeye bölünmüştür” dedi.

Yılmaz’ın yazısı şu şekilde:

“OSMANLI DÖNEMİNDE ZONGULDAK İDARİ YAPISI

Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde Orhan Gazi'nin sancak sistemini kurmasıyla beraber Osmanlı taşra idaresinde sancaklar çok önemli bir yer tutmuşlardır. .  Rumeli ve Anadolu’da ülke sınırları genişleyince 1362 yılında ilk defa Rumeli eyaleti ve 1391 yılında ise  Anadolu eyaleti kurulmuştur.

Yani Zonguldak , Osmanlı Devleti Eyalet Sistemine geçtiğinde , Anadolu Eyaletinde yer almıştır.

Eyalet Sistemi uzun süre böyle kalmış ve değişen şartlar yüzünden II. Mahmut döneminde idari birimler Eyalet, Sancak ve Kaza olarak üç kademeye bölünmüştür.

1864’te eyaletlerden “ Vilayet” sistemine geçilmesi kabul edilerek, bu yıllarda vilayetler kuruldu. 1870 yılında idari birimlere “Nahiye” teşkilatı da eklenmiştir.

“Sandarake” adlı ile bir ilkçağ köyü olan yerde kuruldu. Kömürün bulunmasına kadar Elvanpazarcık Köyü sahili olarak biliniyordu.

İlk defa 1899’da belediye teşkilatı kurularak “kaza”  (belde)  haline getirildi.

1911-1918 yılları arasında  Kastamonu eyaleti , Bolu Sancağı’na bağlı olarak  kaldı.

1919’da Bolu’dan ayrılarak , Müstakil Sancak olmuştur.

1920-1923 yılları arasında  Zonguldak Müstakil Sancak Vilayeti halindeydi.

1 Nisan 1924 tarihinde ise ; Türkiye Cumhuriyetinin ilk ili oldu.

Osmanlı Devleti’nde Ereğli genelde Bender Ereğli olarak geçer. “Bender “ takısı , liman anlamındadır. Başlarda “İraklia” denmiştir. Bölgenin üç limanından biri idi.  Anadolu’da ise 3 Ereğli’den biri olduğu için ; Bahri Siyah-ı Ereğli olarak adlandırılmıştır. Daha sonra Karadeniz Ereğli’si olarak belirtilmektedir.

1515 yılında Anadolu Eyaleti’nin ilk kazalarından oldu.

1530 yılında Anadolu Eyaleti’nde Bolu’ya bağlı kaza haline getirildi.

1855-1863 yılları arasında  Kastamonu eyaleti kurulduktan sonra Kastamonu Kaza Merkezi oldu.

1864-1865 yılları arasında yapılan eyalet sistemindeki değişikliklerden sonra “Kaza “ olarak Kastamonu Eyaleti , Bolu sancağına bağlandı.

1866-1867 yılları arasında yeniden  Kastamonu eyaletinin Kazası oldu.

1868 yılında ise yeniden Bolu’ya bağlanarak , Kastamonu vilayeti ,Bolu Sancağına bağlı “Kaza “ konumundaydı.

1870-1910 yıllarında Kastamonu vilayeti Bolu  Sancağı  Kazası olarak görülüyor.

1911-1918) Bolu Müstakil Sancağı’ nın kazası yapıldı.

1918 yılında ise Bolu’dan Zonguldak’a bağlandı.

1924 yılında  Zonguldak ‘ın ilçesi oldu.

Devrek Osmanlı salnamesinde eski adı Hızır Beyli bölgesinin merkezi dir. Devrek’in ismi  “Suçatı” olarak da geçiyor. Daha sonra Devrak ismi sonrasında da Hamidiye ismini alıyor. Bir ara Yılanlıca ismi ile bilinmekteydi.1910 yılından sonra tekrar Devrek adı konuluyor.

1855-1865  Kastamonu eyaleti, Bolu sancağına bağlanıyor. Bolu'nun bir kazası idi.

1866-1888 arasında Kastamonu eyaleti, Bolu sancağı , Ereğli'ye bağlı kaza,

1889-1910 yılları arasında Kastamonu vilayeti,Bolu,  Hamidiye ismi ile Kaza ilan ediliyor.

1911-1918 yılları arasında ise Bolu'nun  Müstakil Sancağı oluyor. Bu dönemde bölgenin Mahkemeleri Devrek'te kuruluyordu. Zonguldak'ta işlenen suçlular Devrek'e götürülüyor ve burada yargılanıyordu. O dönem yol sorunu olduğundan , bu durum oldukça problem yaratıyordu. Bu sebep ile Zonguldak'ta nöbetçi mahkemeler kurulmaya başlandı.

Devrek 28 Mart 1918 yılında Zonguldak'a bağlandı.

1924 yılında ise Zonguldak'ın ilçesi oldu.

16. yüzyılda (1515-1530) Çarşamba ismi ile Osmanlı'nın Anadolu Eyaleti'nde Devrek’in bir Kazası idi.

Çaycuma, 1855 yılında Çarşamba-i Bolu adı ile Kastamonu eyaleti Viranşehir'in Kaza‘sı yapıldı.

1866-1867 arasında Kastamonu eyaleti Ereğli Kaza'sı, Yedidivan

1870-1880 yılları arasında  , Kastamonu Eyaleti'nin  Bolu Sancağı,  Bartın'a bağlı Nahiye (Bucak) oldu.

1889-1908 yılları arasında ise Kastamonu vilayeti,  Bolu Sancağı, Hamidiye'nin  (Devrek) Nahiyesi idi.

1911-1923 yılları arasında ise;  Devrek'e bağlı Bolu Müstakil Sancağında gözüküyor.

1924-1943 yılları arasında;  Zonguldak ili, Devrek ilçesinin Nahiyesi idi.

1944 yılında ise Zonguldak'ın bir ilçesi oldu.

Bugün Perşembe, , Çomranlı,, Şenköy, , Kızılbel, , Saltukova,, Helvacılar , Filyos Belde ve köyleri ile Zonguldak’ın en büyük 3. İlçesi konumuna geldi.

1963 yılına kadar “Tefen” ismi ile bilinen Gökçebey ,Osmanlı döneminde Dağ köyleri eksenli eski bir kasaba idi. Yerleşim en az diğer ilçelerin yerleşimi kadar eskidir.

1855-1867 yılları arasında Kastamonu Eyaleti’nde  Viranşehir'e bağlı nahiye halindeydi.

1918 yılında Bolu Müstakil Sancağında Zonguldak’a bağlanan Devrek sınırında yer aldı.

1972 yılında ise Gökçebey Belde Belediyesi halini almıştır. Devrek İlçesine bağlı olan Gökçebey, 1990 yılında Zonguldak’ın ilçesi olmuştur.

Alaplı , “Samako” adı ile Osmanlı’ya geçtikten sonra Anadolu Eyaletinde bir yerleşim yeri idi. Osmanlı'nın Tanzimat Dönemi ile birlikte değiştirdiği eyalet sisteminde,  1855 yılında Kastamonu Eyaleti , Bolu Sancağına bağlı kaza oldu. 1930 yılında Zonguldak'a bağlı kaza ve 1990 yılında Zonguldak'ın ilçesi oldu.

Kömürün bulunmasından önce Kozluköy’e bağlıydı. 1848’den sonra yerleşim sahil kesime inerek Zonguldak’tan bile önce bazı kuruluşların kurulduğu yer haline geldi. Fakat burada liman yapımının uyun olmaması sebebi ile ; liman Zonguldak’a yapılınca , 1900 yıllarının başında idari olarak önemini kaybetti.

Kozlu 1935 yılında Zonguldak’ın nahiyesi idi.

2012 yılında da Zonguldak’ın ilçesi oldu.

Kilimli 1935 yılında Zonguldak'ın yeni nahiyesi oldu.

12 Kasım 2012'de mecliste kabul edilen 6360 sayılı kanun ile ilçe olmuştur.”